Herinneringen aan twee stookhutten op de Zandhoogte te Tolbert
Herinneringen aan twee stookhutten op de Zandhoogte te Tolbert
Geschreven door: A. Frieso-Westerhof (*1922)
De stookhut was een van steen gebouwde hut . Een minihuisje met een schoorsteen, waarin het voer voor de varkens in een grote ijzeren pot gekookt werd. Deze stoom-(kook)pot werd ook gebruikt voor het verwarmen en uitkoken van de was. In de zomermaanden werd op de daar aanwezige kookkachel het eten voor de hele familie gekookt., omdat het dan in de kamer vaak erg warm werd.
De kinderen gebruikten de stookhut ook wel om spelletjes te spelen, zoals dammen, domino, “mens erger je niet”, ganzenborden of “ik zie ik zie wat jij niet ziet”. Vooral bij slecht weer of op zondagmiddag, als onze ouders visite hadden, was de stookhut een geliefde speelplaats voor de kinderen.
Bij ons stond de stookhut los van het huis. Bij grotere boerderijen was deze vaak met een schutting
aan het huis verbonden.
Mijn vroegste herinnering aan de stookhut van de familie Frieso, die ook op de Zandhoogte woonde, is het ophalen van jonge katjes . Moeke Frieso had altijd driekleurige katten en die wilden ze bij ons thuis ook graag hebben. Ik mocht toen een paar ophalen. Daar zaten ze net aan de koffie. Ik kreeg toen ook een kommetje koffie, met een klontje! Hindrik en Bertus Frieso liepen met me mee terug . Ik droeg de poesjes in mijn schort.
Hindrik en BertusH
Mijn broer Sjoerd Westerhof en ik kregen bij de familie Frieso ook eens een kommetje koffie met een boterham. Een “stoet brugje” noemden we dat. We moesten toen vragen of Hindrik en Bertus kwamen helpen te bonen plukken, die naar de veiling gebracht werden.Er verlopen dan wat jaren en het contact tussen de families verwaterde wat, omdat de familie Westerhof naar de Auwemalaan verhuisde. Daar was geen stookhut. Maar….Hindrik bleef ons wel bezoeken.
Op de Zandhoogte waren de jongelui van de beide families al goede vrienden en dat bleef zo!
We werden al wat ouder en er werden stiekeme afspraakjes gemaakt.
In 1940 brak de oorlog uit. In die tijd werd onze omgang bekend. De “avondklok” werd door de Duitse bezetters ingevoerd, wat inhield dat we na 8 of 9 uur ’s avonds binnen moesten blijven. Daarom bleef ik ook wel eens een nachtje slapen bij de familie Frieso.
Dan was de stookhut wel eens een uitwijkplaats voor een knuffel en een zoen(tje).Misschien zijn de driekleurige poesjes wel de aanleiding tot ons huwelijk geweest in 1947. Onze kinderen hebben ook nog in de stookhut gespeeld.
Een leuke en gezellige herinnering heb ik aan het mooie feest toen , toen voj en moeke Frieso 35 jaar getrouwd waren. Na afloop hebben wij de buren naar huis gebracht. De oudjes (voj en moeke) waren al naar bed gegaan en wij als kinderen hebben de boel opgeruimd. Toen bleek dat hier en daar in de flessen nog een beetje drank was achtergebleven.
Dus, de deur van de stookhut dicht gedaan en de flessen leeg gemaakt. (Goed voor het statiegeld) en wij zingend naar huis.
Maar ook verdriet blijft je niet bespaard. Voj Frieso overleed. Toen voj gekist werd , hebben wij samen met moeke in de stookhut zitten
huilen. Later, toen moeke alleen was , hebben wij nog wel eens met haar koffie zitten drinken in de stookhut.
Dit zijn mijn herinneringen
Lien Frieso-Westerhof. Leek, 30-9-2010
